به وسيله اي كه فشار مايعات، گازها و سيالات ديگر را اندازه گيري مي كند ترانسميتر فشار يا سنسور گفته مي شود. ترانسميتر فشار جهت اندازه گيري فشار داخل ماشين آلات صنعتي براي هشدار به اپراتور قبل از فاجعه و يا اينكه جهت پايش ميزان فشاري كه سيالات در فرآيندها دارند نصب مي گردد. اين دستگاه كاربردهاي فراواني در صنعت اتوماسيون صنعتي و حتي كارخانه هاي صنعتي دارد. به طور كل مي توان گفت كه كاربرد ترانسميتر فشار مشابه گيج فشار است. همچنين مي توان گفت كه براي كنترل و مانيتور فشار در سيستم هاي كاربردي روزانه، به كار مي رود. قابل ذكر است كه در اندازه گيري جريان مايع و گاز، سرعت، سطح و ارتفاع آب به طور غير مستقيم نيز كاربرد دارد.
از ديگر نام هايي كه در بازار و سيستم هاي صنعتي براي ترانسميتر فشار وجود دارند مي توان ترانسديوسر فشار، فشار سنج، شاخص و پيزومتر و سنسور فشار را نيز نام برد. ( ترانسديوسر به ترانسميترهايي مي گويند كه خروجي ولتاژ دارند ).
سنسورهاي فشار در مواردي مانند فناوري، عملكرد، طراحي، قيمت و كاربرد تفاوت هاي زيادي با هم دارند. همچنين برخي مدل ها نيز براي اندازه گيري فشار ديناميك و فرآيندهايي كه براي تغيير به سرعت بالا نياز دارند طراحي شده اند. بنابراين در هنگام خريد اين دستگاه حتما بايد با كارشناسان مجرب در اين زمينه مشورت كرد كه اي شاپ صنعت يكي از شركت هايي است كه در زمينه تجهيزات ابزار دقيق مي توانيد تماس گرفته و راهنمايي هاي لازم را دريافت نماييد.
بنابراين مي توانيم بگوييم كه ترانسميتر فشار نوعي مبدل فشار محسوب مي شود و جهت اندازه گيري سه مدل فشار مورد استفاده قرار مي گيرد كه عبارتند از : فشار گيج، فشار مطلق و اختلاف فشار
انواع سنسورهاي اندازه گيري فشار
در حال حاضر جهت ساخت تجهيزات اندازه گيري الكتريكي فشار از روش هاي متنوعي استفاده مي گردد و معمولا اكثر اين روش ها بر اساس اندازه گيري نيرو يا فاصله است. در واقع بهتر است اينگونه بگوييم كه متغير فيزيكي فشار به يك مقدار الكتريكي تبديل مي گردد كاملا برعكس گيج هاي فشار. يعني گيج هاي فشار بدون نياز به هيچ منبع خارجي مقادير فشار را مي توانند اندازه گيري كنند در حالي كه در ترانسميتر ها براي اندازه گيري فشار به انرژي خارجي نياز است. براي ساخت ترانسميتر ها نيز از اين سنسورها استفاده مي شود : سنسور لايه ضخيم سراميكي، پيزورزستيو يا پيزو ، لايه نازك، LVDT ترانسفورماتور تفاضلي متغير خطي.
سنسورهاي فشار بعد از اينكه مقادير فشار را اندازه گيري مي كنند يك سيگنال الكتريكي نيز توليد مي كنند و سيگنال الكتريكي اين ترانسميترها از نوع ولتاژ يا جريان است.
انواع خروجي ترانسميتر فشار
- سيگنال جريان 4-20 ميلي آمپر : ترانسميتري كه فشار خروجي آن 4 الي 20 ميلي آمپر باشد جزء پرفروش ترين ها محسوب مي شود. عيب يابي آسان سيستم و افزايش عمر دستگاه اندازه گيري از مزيت اصلي اين نوع سيگنال محسوب مي شود.
- سيگنال RS232 / RS485: برخي سيستم هاي كنترلي بر اساس بيت طراحي مي شوند كه پروتكل هاي ارتباطي سريال RS232 / RS485 داده ها را بر اساس بيت بر زمان منتقل مي كنند.
- سيگنال خروجي Parallel: اين نوع خروجي معمولا مقادير اندازه گيري شده را به طور گروهي از بيت ها منتقل مي كند. GPIB يا IEEE 488ها نيز بهترين و محبوب ترين رابط هايي هستند كه به صورت موازي هستند و براي اتصال لوازم جانبي، كامپيوتر و تجهيزات آزمايشگاهي مناسب هستند.
- سيگنال HART : نام ديگر اين پروتكل، ترانسديوسر كنترل از راه دور است. با اين پروتكل، امكان ارتباط دوطرفه فراهم مي شود و اطلاعات از فركانس هاي متغير فرآيند به ابزارهاي هوشمند بهتر و آسان تر منتقل مي شوند.
- سيگنال PROFIBUS : اين خروجي يك استاندارد ارتباطي فوق العاده و محبوب محسوب مي شود كه براي سيستم هاي ايمني و دراتوماسيون به عنوان كنترلر مورد استفاده قرار مي گيرد.
تفاوت بين ترانسميتر و ترانسديوسر
سنسورهاي فشار به دسته هاي ترانسميتر و ترانسديوسر دسته بندي مي شوند:
در واقع اگر بخواهيم ترانسميتر و ترانسديوسر را با هم مقايسه كنيم بهتر است اينگونه بگوييم كه سنسور فشار در خروجي سيگنال جريان ۴يا ۰-۲۰ mA به كنترلر ارسال مي شود در حالي كه اگر سنسور فشار سيگنال ولتاژ نيز توليد كند به آن ترانسديوسر گفته مي شود.
انواع مختلف ترانسميتر فشار :
ترانسميتر فشار قلمي، ديافراگمي و اختلاف فشار DP
در اين قسمت توضيح مختصري در رابطه با ترانسميترهاي مختلف بيان مي كنيم. در نوع قلمي ترانسميتر دما معمولا به دو دسته Absolute و گيج تقسيم مي شوند كه اگر فشار هدف از فشار محيط كمتر شود در اين شرايط به آن فشار گيج و در حالي كه اگر نسبت به خلا باشد به آن Absolute گفته مي شود. از نظر قيمت هم ترانسميتر فشار گيج مقرون به صرفه تر و ارزان تر از نوع Absolute است. در نوع ديافراگمي به جاي اينكه از يك مجرا براي ورود فشار استفاه شود از يك پليت تخت استفاده مي شود و در مصارف دارويي و غذايي كاربرد فراواني دارد. قيمت ترانسميتر قلمي از ديافراگمي ارزان تر است و ترانسميترهاي ديافراگمي معمولا در رنج هاي وسيع توليد و ساخته نمي شوند. دسته آخر هم ترانسميتر اختلاف فشار DP است كه داراي دو ورودي است و اين ورودي ها اختلاف فشار را نمايش مي دهند. معمولا به دو گروه پرشر ترانسميتر اختلاف فشار و ميكرو ترانسميتر اختلاف فشار تقسيم مي شوند.
منبع : تابناك استان ها